Borçların Zamanaşımı Süreleri

  Hukuki İşlem Rehberleri

Zamanaşımı, bir hakkın belirli bir süre zarfında kullanılmaması durumunda, bu hakkın zaman geçtikçe kullanılamaz hale gelmesidir. Türk hukuk sisteminde borçlarla ilgili zamanaşımı süreleri değişkenlik göstermektedir. Bu süreler, borcun türüne ve ilgili mevzuata göre farklılık gösterebilmektedir. Aşağıda, Türk Hukuku’nda en yaygın borç türlerine göre zamanaşımı sürelerine yer verilmiştir.

1. Genel Zamanaşımı Süreleri
Türk Borçlar Kanunu’na göre, özel bir süre öngörülmemişse borçlara uygulanacak genel zamanaşımı süresi 10 yıldır. Bu süre borç ilişkisine giren taraflarca farklı şekilde kararlaştırılmadıkça geçerlidir.

2. Kira Alacakları
Kira alacakları için zamanaşımı süresi, alacağın doğduğu tarihten itibaren 5 yıldır. Bu, kiracının kira bedelini ödemesi gereken tarihten itibaren hesaplanır.

Örnek:
Eğer bir kiracı Ocak 2021’de kira bedelini ödemezse, bu alacak için zamanaşımı süresi Ocak 2026’ya kadar devam eder. 2026 yılında alacaklı bu borcun tahsili için dava açma hakkını kaybeder.

3. Ticari İşletme Alacakları
Ticaret Kanunu’na göre, ticari işletmeler arası alacaklarda zamanaşımı süresi genellikle 5 yıldır. Bu süre alacağın doğum tarihinden itibaren başlar.

4. Çek ve Senetler
Çeke bağlı alacaklarda zamanaşımı süresi çekin ibraz süresinin sonundan itibaren 10 yıldır. Senetlerde ise, senedin vadesinden itibaren 10 yıllık bir zamanaşımı süresi uygulanmaktadır.

5. Tazminat ve İş Hukuku Alacakları
Trafik kazalarından doğan tazminat alacakları için zamanaşımı süresi kaza tarihinden itibaren 2 yıldır. İşçi alacakları (örneğin ücret, yıllık izin ücreti) genelde 5 yıl içinde zamanaşımına uğrar.

Örnek:
Bir iş kazası sonucu bir işçi, 2019 yılı Haziran ayında yaralanmışsa, tazminat hakkı için zamanaşımı süresi 2021 yılı Haziran ayında sona erer.

6. Vergi Borçları
Vergi borçları için zamanaşımı süresi, verginin tahakkuk ettiği yıldan itibaren 5 yıldır.

Zamanaşımı sürelerinin hesaplanması ve uygulanması konularında bir hukuk uzmanından yardım almak, söz konusu alacak ve borçların doğru bir şekilde yönetilmesini sağlar. Borçlular ve alacaklılar için zamanaşımını iyi anlamak, hakların korunmasında büyük önem taşır. Zamanaşımı süreleri boyunca yapılan herhangi bir tahsilat girişimi veya borcun kabul edilmesi gibi durumlar, zamanaşımı süresini durdurabilir veya yeniden başlatabilir, dolayısıyla bu süreçlerin hukuki olarak iyi incelenmesi gerekmektedir.



Yorum Yazabilirsin