Evden çalışma (home office), son yıllarda artan bir trend olup, özellikle COVID-19 pandemisi sırasında ve sonrasında birçok işletmenin iş yapış şekillerini değiştirmesine neden olmuştur. Evden çalışmanın yaygınlaşmasıyla birlikte, iş kazaları ve mesleki hastalıklar bağlamında meydana gelen değişiklikler ve işverenlerin sorumlulukları yeniden değerlendirilmektedir.
İş Kazaları ve Mesleki Hastalıklar Nedir?
İş kazası, çalışanın işini yaparken ya da iş nedeniyle maruz kaldığı bir durum sonucunda meydana gelen sağlık sorunları ya da yaralanmaları ifade eder. Mesleki hastalık ise, işin yapılma biçimi ve çalışma ortamının yol açtığı sağlık problemleridir.
Evden Çalışmada İş Kazaları
Evden çalışma düzeninde iş kazalarının tanımı, fiziksel iş ortamlarında olduğundan farklı boyutlar kazanabilir. Ev ofis ortamında meydana gelebilecek iş kazaları genellikle düşme, yanma, elektrik çarpması gibi daha çok ev kazaları kategorisinde değerlendirilebilir. Bununla birlikte, uzun süreli bilgisayar kullanımına bağlı muskuloskeletal bozukluklar gibi mesleki hastalıklar da evden çalışma ortamında ortaya çıkabilir.
İşverenin Sorumlulukları
1. Risk Değerlendirmesi: İşverenler, ev ofis çalışmaları için de olsa, iş sağlığı ve güvenliği açısından bir risk değerlendirmesi yapmakla yükümlüdür. Bu değerlendirme, ev ofis ortamının ergonomik olup olmadığından, elektrik tesisatının güvenli kullanımına kadar geniş bir yelpazede incelemeleri içermelidir.
2. Eğitim ve Bilgilendirme: Çalışanlara, evdeki iş ortamlarında karşılaşabilecekleri riskler ve bu riskleri nasıl minimize edecekleri konusunda bilgilendirme yapılmalıdır.
3. İletişim Kanallarının Açık Tutulması: İşverenler, çalışanlarla sürekli iletişim halinde olmalı ve onların herhangi bir sağlık sorunu veya iş kazası durumunda bildirimde bulunmalarını teşvik etmelidir.
4. Sağlık ve Güvenlik Politikalarının Güncellenmesi: Evden çalışmayı mümkün kılan teknolojik araçlar ve diğer unsurlar göz önünde bulundurularak iş sağlığı ve güvenliği politikaları yeniden yazılmalı veya güncellenmelidir.
Çalışanın Sorumlulukları
1. Çalışma Alanını Düzenleme: Çalışanlar, işverenin sağladığı bilgilere uygun olarak çalışma alanlarını düzenlemeli ve potansiyel riskleri minimize etmelidir.
2. Sağlık ve Güvenlik Kurallarına Uyum: Evde çalışma sırasında iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uymak, hem kendi sağlıklarını korumak hem de olası kazalarda işverenin sorumluluklarından emin olmalarını sağlar.
3. Bilgilendirme Yükümlülüğü: Herhangi bir risk algılandığında ya da iş kazası yaşandığında, çalışanın durumu derhal işverene bildirmesi gerekmektedir.
Sonuç
Evden çalışmanın getirdiği esneklik ve konforun yanı sıra, iş kazaları ve mesleki hastalıklar açısından birtakım zorluklar ve yeni sorumluluklar da beraberinde gelmektedir. Hem işverenlerin hem de çalışanların bu yeni düzende proaktif olmaları ve iş sağlığı güvenliği standartlarını ev ortamına uyarlamaları büyük önem taşımaktadır.