İş Akdi Fesih Bildirimi Nedir ve Ne Zaman Geçerlidir?
İş akdi fesih bildirimi, işveren veya çalışan tarafından iş sözleşmesinin sona erdirilmesi istendiğinde yapılan resmi bildirimdir. Türkiye’de iş hukuku, çalışanların haklarını korumak adına çeşitli düzenlemeler içerir ve iş akdi feshini de bu düzenlemeler kapsamında ele alır. İş akdi feshi, İş Kanunu’nda belirtilen şartlara uygun olarak gerçekleştirilmelidir ki, tarafların hak kaybına uğramaması sağlansın. İşveren veya çalışan tarafından iş sözleşmesinin feshedilmesi belirli kurallara tabidir ve bu kurallara uyulmazsa, yapılan fesih geçersiz sayılabilir.
# İş Akdi Fesih Bildiriminin Yasal Dayanağı:
Türk İş Kanunu, iş sözleşmelerinin her iki taraf için de adil bir şekilde sonlandırılmasını garanti altına almayı amaçlar. Kanun, sözleşmenin sona ermesi gerektiğinde uyulması gereken usul ve esasları belirler.
# Fesih Türleri:
1. Haklı Fesih: Taraflardan birinin sözleşmede belirtilen yükümlülükleri ağır bir şekilde ihlal etmesi durumunda, diğer tarafın sözleşmeyi derhal sona erdirme hakkıdır.
2. Bildirimli Fesih: Tarafların, sözleşmenin sonlandırılacağına dair diğer tarafa önceden haber vermesi gereken fesih türüdür. Bildirim süresi, işçinin kıdemine göre değişkenlik gösterebilir.
3. Bildirimsiz Fesih: Genellikle işçinin işverene veya işverenin işçiye yönelik olarak ağır bir ihlal yapması sonucu, iş sözleşmesinin hiçbir bildirimde bulunmadan sonlandırılması sürecidir.
# Bildirim Süreleri:
– 6 aydan az çalışmış işçiler için 2 hafta,
– 6 ay ile 1,5 yıl arasında çalışmış işçiler için 4 hafta,
– 1,5 yıl ile 3 yıl arasında çalışmış işçiler için 6 hafta,
– 3 yıldan fazla çalışmış işçiler için 8 haftadır.
# Fesih Bildiriminin Geçerli Olduğu Şartlar:
– Yasal Sürelere Uyulması: Tarafların, iş akdini sonlandırmak amacıyla yukarıda belirtilen süreler doğrultusunda birbirlerine bildirimde bulunmaları gerekmektedir.
– Haklı Sebep: İşverenin ya da işçinin feshi haklı bir sebebe dayandırması şarttır.
– Yazılı Bildirim: Fesih bildirimlerinin yazılı olarak yapılması ve feshin sebeplerinin açıkça belirtilmesi zorunludur.
# Geçersiz Fesih Durumları:
– Ayrımcılık: Cinsiyet, ırk, din veya benzeri sebeplerle yapılan feshin kanuni bir geçerliliği yoktur.
– Sendikal Faaliyet: İşçinin sendikal faaliyetlerde bulunması nedeniyle iş akdinin feshedilmesi de geçerli bir fesih sebebi sayılmaz.
– Sağlık Sebepleri: İşçinin hastalık veya yaralanma gibi sebepleri işveren tarafından fesih gerekçesi olarak kullanılamaz.
Sonuç:
İş akdi fesih bildirimi, hem işverenin hem de çalışanın haklarını koruyan yasal bir süreçtir ve bu sürecin usulüne uygun yönetilmesi, tarafların hukuki sorunlar yaşamaması için önemlidir. İş hukuku, işçiyi koruyucu düzenlemeler içermesine rağmen, işverenlerin de haklarının korunması adına dikkatli bir yol izlemelerini gerektirir. Tarafların, iş akdinin feshi sürecinde kanuni prosedürlere sıkı sıkıya uymaları ve adil davranmaları esastır.