Tahkim, taraflar arasında çıkan uyuşmazlıkların mahkemelere gitmeden çözülebilmesi için kullanılan alternatif bir uyuşmazlık çözüm yoludur. Genellikle ticari anlaşmazlıklar, spor hukuku ile ilgili uyuşmazlıklar ve uluslararası alandaki çeşitli konular tahkim yoluyla çözümlenebilir. Tahkim süreci, hakem olarak adlandırılan bağımsız bir ya da daha fazla kişi tarafından yönetilir. Taraflar, aralarındaki anlaşmazlığı bir yargılama sürecine girmeden çözmek için bu seçeneği tercih edebilirler. Peki, tahkim başvurusu nasıl yapılır? İşte adım adım bir rehber:
1. Tahkim Anlaşmasının Kontrolü
Tahkin sürecine başlamadan önce, tarafların arasında var olan sözleşmelerde tahkim şartının olup olmadığını kontrol etmek gerekir. Tahkim şartı, tarafların uyuşmazlık halinde meseleyi mahkeme dışında bir tahkim kurulu aracılığıyla çözeceklerine dair yapmış oldukları yazılı anlaşmadır. Eğer böyle bir madde varsa, başvurunun nasıl yapılacağı genellikle bu maddede belirtilir.
2. Tahkim Kurallarının Belirlenmesi
Taraflar, tahkim sürecinin hangi kurallar çerçevesinde işleyeceğini seçmelidir. Bu, ulusal bir tahkim kurumu olabileceği gibi, uluslararası bir tahkim kurumu da olabilir (örneğin, Uluslararası Ticaret Odası). Her kurumun kendine özgü prosedür ve kuralları vardır.
3. Tahkim Talepnamesinin Hazırlanması
Tahkim süreci genellikle bir tahkim talepnamesi ile başlar. Bu dilekçe, tarafların adı, anlaşmazlığın mahiyeti, talep edilen tazminat veya çözüm ve tercih edilen tahkimci gibi önemli bilgileri içermelidir. Dilekçe, seçilen tahkim kurumunun kurallarına uygun olarak hazırlanmalıdır.
4. Tahkimci Seçimi
Tahkim anlaşmasına veya tarafların mutabakatına göre, bir veya daha fazla tahkimci seçilir. Tahkimciler genellikle konularında uzman kişilerden seçilir ve taraflar bu seçimde ortak karara varmalıdır.
5. Tahkim Sürecinin İşletilmesi
Tahkimci, taraflara sürecin nasıl işleyeceği hakkında bilgi verir. Bu süreç, dilekçelerin alınması, delillerin sunulması, duruşma günlerinin belirlenmesi ve son olarak tahkim kararının verilmesi aşamalarını içerir.
6. Tahkim Kararının Uygulanması
Tahkim süreci, tahkim kararı ile sonlanır. Bu karar, taraflar için bağlayıcıdır ve genellikle mahkemeler tarafından da uygulanabilir bir nitelik taşır. Eğer bir taraf tahkim kararına uymazsa, diğer taraf bu kararın uygulanması için mahkemeye başvurabilir.
Tahkim; daha hızlı, gizlilik içeren ve tarafların daha fazla kontrol sahibi olduğu bir süreç olduğu için pek çok durumda tercih edilen bir yöntemdir. Ancak, tahkim sürecine başlamak için üzerinde durulması gereken teknik ve hukuki detaylar olduğunu unutmamak önemlidir. Bu nedenle tahkim sürecine başlamadan önce, konusunda uzman bir hukuk danışmanından yardım almak en doğru yol olacaktır.