Velayet davası, boşanma davalarının en hassas ve önemli konularından biridir. Hakim, velayet kararı verirken çocuğun menfaatini en ön planda tutar ve çeşitli kriterleri dikkate alır. İşte hakimin velayet davasında göz önünde bulundurduğu başlıca hususlar:
1. Çocuğun Yaşı ve Sağlık Durumu: Çocuğun yaşı, sağlık gereksinimleri ve cinsiyeti gibi faktörler, velayetin kime verileceği kararında önemli rol oynar. Özellikle çok küçük yaştaki çocuklar genellikle annelerine verilme eğilimindedir, fakat bu kesin bir kural değildir ve çocuğun sağlık ihtiyaçları da göz önünde bulundurulur.
2. Ebeveynlerin Maddi ve Manevi Durumu: Her iki ebeveynin de maddi imkânları, mesleki durumları ve çocuğa sağlayabilecekleri yaşam standardı göz önünde bulundurulur. Ayrıca ebeveynlerin karakter yapıları, çocukla ilişkileri ve ebeveynlik kabiliyetleri de dikkate alınır.
3. Ebeveynlerin Çocuğa Karşı Davranışları: Çocuğa karşı şiddet, ihmal veya kötü muamele içeren geçmiş davranışlar velayetin ebeveynden birine verilmemesine sebep olabilir. Ayrıca ebeveynin çocuğun eğitimi ve sağlığına ne kadar önem verdiği de değerlendirilir.
4. Çocuğun Eğilimleri ve İstekleri: Eğer çocuk yeterince büyük ve olgunsa, hakim çocuğun kendi tercihlerini de dikkate alabilir. Çocuğun hangi ebeveynle yaşamak istediği önemli bir faktör olabilir, ancak bu tercih mutlaka kesin bir karar olarak kabul edilmez.
5. Ebeveynler Arası İletişim ve İşbirliği: Ebeveynlerin birbirleriyle olan iletişim biçimi ve çocukla ilgilenirken işbirliği yapma kapasiteleri incelenir. Ortak velayet durumlarında, ebeveynlerin birlikte karar verme ve uyum içinde çalışabilme yetenekleri önem kazanır.
6. Çocuğun Kardeşleri: Çocuğun kardeşleri varsa, kardeşlerin bir arada kalabilmesi genellikle tercih edilen bir durumdur. Aile bütünlüğünün korunması açısından bu faktör de dikkate alınır.
Örnek Durum:
Bir boşanma davasında, anne ve baba çocuklarının velayeti için mücadele ediyor olabilir. Anne tam zamanlı çalışan, maddi olarak istikrarlı bir kişi olabilir ancak babanın çocukları ile geçirdiği zaman daha fazla ve çocukla duygusal bağları kuvvetli olabilir. Eğer çocuk okul çağında ve babası ile daha fazla zaman geçirmeyi tercih ediyorsa, hakim bu durumu, çocuğun duygusal istikrarı açısından önemli bir faktör olarak değerlendirebilir. Ayrıca, babanın çocuğun eğitim ve sağlık ihtiyaçlarını karşılayabilecek durumda olduğunu ve anne ile de sağlıklı bir iletişim kurabildiğini göstermesi halinde, hakim ortak velayet yönünde bir karar verebilir.
Sonuç olarak, velayet davalarında hakimin en önemli görevi, çocuğun en iyi menfaatini sağlamaktır. Bu kararlar birçok faktöre dayanır ve her bir vaka benzersizdir. Hakim, tüm detayları titizlikle değerlendirerek en uygun kararı verir.