Yabancı mahkeme kararlarının Türkiye’de tanınması ve tenfizi, Türk mahkemeleri tarafından belli prosedürlerin takip edilmesini gerektirir. Tanıma ve tenfiz işlemi, yabancı bir mahkeme kararının Türkiye’deki hukuk düzeninde geçerli olabilmesi için yapılır. Bu işlemler, özellikle uluslararası hukuk, özel hukuk alanlarında önem taşır ve genellikle ticari, aile hukuku (boşanma, velayet, nafaka vb.) ve alacak davaları gibi konularda karşımıza çıkar.
Tanıma ve Tenfiz Prosedürü:
1. Başvuru: Tanıma veya tenfiz talebinde bulunulacak olan kararın, yabancı mahkeme tarafından verilmiş kesinleşmiş bir karar olması gerekir. Davacı, Türkiye’deki yetkili asliye hukuk mahkemesine bir dilekçe ile başvuruda bulunur.
2. Gerekli Belgeler:
– Yabancı mahkeme kararının aslı veya onaylı örneği.
– Kararın kesinleştiğini gösteren belge.
– Kararın yeminli tercüman tarafından yapılmış Türkçe çevirisi.
– Yabancı mahkeme tarafından kararın verildiği tarih ve kararın tarafları hakkında bilgiler.
3. Mahkeme Süreci: Türk mahkemesi, yapılan başvuruyu inceler ve yabancı mahkemenin yetkili olup olmadığı, kararın Türk kamu düzenine aykırı olup olmadığı gibi kriterlere bakar. Eğer yabancı mahkeme kararı bu kriterleri karşılıyorsa, Türkiye’de tanıma ve tenfiz edilir.
Örnek Olay:
Diyelim ki Amerikalı bir çift Türkiye’de yaşamaktadır ve boşanmışlardır. Amerika’da bir mahkeme boşanma kararı vermiştir. Bu çift, Amerika’daki boşanma kararının Türkiye’de de geçerli olmasını istiyor. Bu durumda, boşanma kararının bir örneği ile beraber Türkiye’deki bir mahkeme nezdine tanıma ve tenfiz işlemi için başvuruda bulunulur. Gerekli belgeler temin edilip, yeminli tercüme yapıldıktan sonra, Türk mahkemesi kararı inceleyerek Türkiye’deki hukuki sonuçlarını doğuracak şekilde tanıyabilir ve tenfiz edebilir.
Yargı Kararları ve Uygulama:
Her bir yabancı mahkeme kararının tanınması ve tenfizi, Türk mahkemeleri tarafından tek tek incelenir. Bu yüzden, mahkemenin kararının içeriğine, karar veren yabancı mahkemenin yetkisine ve kararın Türk kamu düzenine uygunluğuna bakılır. Türk mahkemesi, kamu düzeni, usul ve esas yönünden bir değerlendirme yapar ve buna göre tanıma veya tenfiz kararı verir.
Bu süreç, yabancı mahkeme kararlarının Türkiye’de uygulanmasını sağlamak için, uluslararası hukuka, ikili anlaşmalara ve Türk iç hukuk kurallarına uygun bir şekilde yürütülmelidir.