Amaç: Vatandaşların ve (karşılıklılık şartıyla) Türkiye’de ikamet eden yabancıların idareye yaptıkları yazılı başvuruların nasıl yapılacağını, idarenin nasıl işleyeceğini ve hangi sürede cevap verileceğini ayrıntılandırır.
1) Kapsam ve Dayanak
- Dayanak: Anayasa m.74 (dilekçe hakkı) ve 3071 sayılı Kanun.
- Kapsam: Bakanlıklar, valilik/kaymakamlıklar, belediyeler ve diğer kamu kurumları ile TBMM’ye yapılan dilekçeler.
2) Kimler Başvurabilir?
- T.C. vatandaşları: Tüm kamu kurumlarına ve TBMM’ye.
- Yabancılar: Türkiye’de ikamet edenler, karşılıklılık şartıyla ve yalnızca kendileriyle ilgili konularda.
3) Başvuru Yolları
- Elden evrak kayıt birimine,
- Posta/iadeli taahhütlü,
- Kurumların e-başvuru sistemleri, e-Devlet, e-imza.
4) Dilekçede Zorunlu Unsurlar
- Yetkili makamın adı,
- Konu ve kısa/öz açıklama,
- Başvuranın ad-soyad, imza, tebligata elverişli adresi,
- Tarih,
- Türkçe yazım.
Zorunlu unsurlar eksikse dilekçe düzeltilmek üzere iade edilebilir veya işleme alınmayabilir.
5) Usul ve Süreler
- Kayıt: Dilekçe, kuruma ulaştığı gün evrak kayda alınır.
- Görevsizlik: Yanlış mercie verilmişse re’sen yetkili kuruma iletilir; başvuran bilgilendirilir.
- Cevap süresi: En geç 30 gün içinde yazılı veya elektronik cevap verilir.
6) İncelenemeyecek/Kapsam Dışı Haller (Özet)
- Yargı yetki alanındaki konular, derdest davalar,
- Hakaret/kötü niyet içeren başvurular,
- Kimliği ve tebligat adresi bulunmayan, Türkçe olmayan dilekçeler (istisnai durumlar hariç).
7) TBMM’ye Dilekçeler
- TBMM Dilekçe Komisyonu, başvuruları inceler; gerekirse idarelerden bilgi-belge ister ve başvuranı bilgilendirir.
8) Kişisel Veriler ve Gizlilik
- Başvurulardaki kişisel veriler yalnızca başvurunun sonuçlandırılması amacıyla işlenir; mevzuata uygun şekilde korunur.
9) Uygulamada Pratik İpuçları
- Doğru merciye başvurun (işlem hızlanır).
- Tek konu–tek dilekçe kuralına uyun; metni kısa ve somut tutun.
- Varsa delil/kanıtları Ekler bölümünde numaralandırın.
- Evrak kayıt numarasını saklayın; süreç takibi için gereklidir.
Sonuç
“Dilekçe Kanunu Yönetmeliği”, dilekçe hakkının erişilebilir, izlenebilir ve süreli biçimde kullanılmasını güvence altına alır. Şartlara uygun, doğru mercie sunulmuş dilekçe; hem daha hızlı sonuçlanır hem de hak arama sürecini güçlendirir.